Pracht en praal? Plaggenhut en trekschuit

Dat Jerry Afriyie zich verzet tegen racisme in de wereld en ook in Nederland, is zeer te verdedigen. Dat hij zich in die strijd bedient van contrasterende stellingen is prima. Dat verduidelijkt alleen maar. Maar die stellingen moeten dan wel kloppen met de complexe historische werkelijkheid, anders worden het holle frames. Twee voorbeelden. 

"Laten we vooropstellen dat de Tien Geboden nooit voor witte mensen hebben gegolden", zegt hij.

In Europa en ook Nederland hebben voor alle witte mensen vanaf de Middeleeuwen de Tien Geboden gegolden. Soms zo verstikkend en onderdrukkend door kerk en staat voor witte mensen dat velen in opstand kwamen.

Zijn tweede voorbeeld luidt:"...en ondertussen wel blijven profiteren van dure grachtenpanden en allerlei pracht en praal, of blijven pronken met predicaten als 'een van de welvarendste landen ter wereld'." Alsof heel wit Nederland de laatste vier eeuwen erg rijk was.

Mag ik Afriyie iets vertellen uit mijn persoonlijke geschiedenis? Een geschiedenis die voor veel Nederlanders geldt.

In mijn stamboom tot 1520 komen vrijwel alleen landarbeiders, dienstmeiden en dagloners voor. Mensen die voor een grijpstuiver zwaar en lang moesten werken waardoor armoede de regel was.

Midden in de negentiende eeuw woonde mijn voorvader in zijn éénkamer-arbeiderswoninkje op de kale grond.

Mijn grootvader is 120 jaar geleden op een trekschuit geboren. Dat betekende dat hij als jonge jongen in een tuig het schip moest voorttrekken. Beulswerk, maar in die tijd gangbaar.

Tot aan de Tweede Wereldoorlog woonden vele witte mensen in zeer armoedige omstandigheden, zoals bijvoorbeeld in plaggenhutten. Na die oorlog was Nederland verwoest, volledig verarmd en leeggeroofd.

Dankzij de Marshallhulp werd aan de wederopbouw begonnen. Dat harde werken heeft pas de laatste veertig jaar het predicaat 'een van de welvarendste landen ter wereld' opgeleverd.

Afriyie doet er dus goed aan zich meer te verdiepen in die witte geschiedenis. Hij en de zijnen zijn niet de enigen geweest die het moeilijk hebben gehad.

Rechtvaardigt dat racisme? Nee, natuurlijk niet, maar de historische werkelijkheid zoals hij die schetst is toch een stuk genuanceerder. Wederzijdse erkenning daarvan kan helpen om meer begrip voor elkaar te krijgen zodat eventuele littekens vanuit het verleden minder pijn gaan doen.